แนวทางพิจารณาด้านความปลอดภัย

 
 

บทนำ

การให้คำปรึกษาด้านความปลอดภัยในการทำศัลยกรรมตกแต่งเป็นสิ่งที่สำคัญมาก ซึ่งศัลยแพทย์ตกแต่งที่ท่านเลือกต้องมีคุณสมบัติในการเป็นศัลยแพทย์ตกแต่งที่ดี และผ่านประสบการณ์ในการฝึกอบรมหลักสูตรเฉพาะทางมาเป็นเวลาไม่น้อยกว่า 5 ปี หากท่านต้องการค้นหาข้อมูลหรือประวัติของศัลยแพทย์ตกแต่งท่านสามารถตรวจสอบข้อมูลผ่านทางเว็บไซต์ได้ 2 ช่องทางคือ สมาคมศัลยแพทย์ตกแต่งแห่งประเทศไทย และสมาคมศัลยแพทย์ตกแต่งเสริมสวยแห่งประเทศไทย

ท่านควรตระหนักเรื่องของความปลอดภัยเป็นอันดับแรก สำหรับในประเทศไทยยังไม่มีกฎหมายข้อบังคับชัดเจนอย่างเป็นลายลักษณ์อักษรว่า แพทย์สาขาวิชาอื่นที่ “ไม่มีวุฒิบัตรเฉพาะทางสาขาศัลยศาสตร์ตกแต่งและเสริมสร้าง” ห้ามทำการผ่าตัดศัลยกรรม

เพื่อป้องกันความผิดพลาดและเกิดการสูญเสีย ท่านควรใช้วิจารณญาณในการติดสินใจและตรวจสอบข้อมูลอย่างถ่องแท้ อย่าหลงเชื่อเพียงคำโฆษณา รูปภาพประกอบ หรือการแอบอ้างผลประโยชน์ของบุคคลเพียงบางกลุ่มหรือบางสมาคมที่ไม่เกี่ยวข้องกับ “ศัลยแพทย์ตกแต่ง” แต่อย่างใด

 
 

เลือกศัลยแพทย์ตกแต่ง ที่มี “คุณสมบัติ” น่าเชื่อถือ

ในปัจจุบันการทำศัลยกรรมนั้นมีหลายทางเลือก แต่สิ่งที่ควรคำนึงถึงเป็นอันดับแรกคือศัลยแพทย์ตกแต่งได้ผ่านการรับรองและมีคุณสมบัติตามรายละเอียดดังต่อไปนี้หรือไม่

  • ได้รับอนุมัติและวุฒิบัตรผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางในหลักสูตรสาขาวิชาศัลยศาสตร์ตกแต่งและเสริมสร้าง (Thai Board of Plastic and Reconstructive Surgery) จากราชวิทยาลัยศัลยแพทย์แห่งประเทศไทยและแพทยสภา

  • สำเร็จหลักสูตรแพทยศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาแพทยศาสตร์ 6 ปี และต่อด้วยหลักสูตรหลังปริญญาการฝึกอบรมเป็นแพทย์ประจำบ้าน เพื่อวุฒิบัตรแสดงความรู้ความชำนาญเป็นแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางสาขา “ศัลยศาสตร์ตกแต่ง” ดังนี้

    • สาขาวิชาศัลยศาสตร์ทั่วไป หลักสูตร 5 ปี และสาขาวิชาศัลยศาสตร์ตกแต่ง หลักสูตร 2 ปี

    • สาขาวิชาศัลยศาสตร์ตกแต่ง หลักสูตร 5 ปี

      จากโรงเรียนแพทย์ที่ได้รับการรับรองจากราชวิทยาลัยศัลยแพทย์แห่งประเทศไทยและแพทยสภา

  • สามารถทำการผ่าตัด “เฉพาะทางศัลยกรรมตกแต่ง” ได้ทั้งในโรงพยาบาลรัฐหรือเอกชนที่มีการรับรองจากแพทยสภา

  • มีรายชื่อเป็น “แพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางศัลยกรรมตกแต่ง” ในฐานข้อมูลเว็บไซต์ของแพทยสภา และสมาคมศัลยแพทย์ตกแต่งแห่งประเทศไทย หรือ สมาคมศัลยแพทย์ตกแต่งเสริมสวยแห่งประเทศไทย

  • เป็นสมาชิกสมาคมศัลยแพทย์ตกแต่งแห่งประเทศไทย สมาคมศัลยแพทย์ตกแต่งเสริมสวยแห่งประเทศไทย และสมาคมอื่นที่เกี่ยวข้อง

  • มีคุณธรรม จริยธรรม และจรรยาบรรณ ในบทบาทหน้าที่ของ “ศัลยแพทย์ตกแต่ง”

 
 

กลุ่มผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง

นอกเหนือจากการได้รับการรับรองอนุมัติและวุฒิบัตรในสาขาวิชาศัลยศาสตร์ตกแต่งแล้ว บทบาทของการเป็นสมาชิกสมาคมศัลยแพทย์ตกแต่งแห่งประเทศไทย และสมาชิกสมาคมศัลยแพทย์ตกแต่งเสริมสวยแห่งประเทศไทย ก็มีส่วนสำคัญในการกำหนดคุณสมบัติของความเป็นศัลยแพทย์ตกแต่ง

สมาคมศัลยแพทย์ตกแต่งแห่งประเทศไทยเป็นสมาคมแห่งแรกที่กลุ่มศัลยแพทย์ตกแต่งร่วมกันก่อตั้งขึ้น เพื่อช่วยเหลืองานด้านบริการสังคมและสนับสนุนสมาชิกสมาคมในด้านต่างๆ เป็นแหล่งข้อมูลหลักเกี่ยวกับศัลยกรรมตกแต่งเสริมสวยและเสริมสร้างให้แก่ประชาชนบุคคลทั่วไปสำหรับการค้นคว้าหาความรู้และแนวทางในการตัดสินใจ

เพิ่มเติมเกี่ยวกับกลุ่มผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง

สมาคมศัลยแพทย์ตกแต่งแห่งประเทศไทย หรือ THPRS ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2514 เป็นองค์กรศัลยแพทย์ตกแต่งที่ได้รับการรับรองมากที่สุดในประเทศไทย และเป็นที่รู้จักในระดับสากล

 
 

ห้องผ่าตัดและอุปกรณ์การแพทย์ ต้องสะอาดปราศจากเชื้อ

ห้องผ่าตัดต้องได้รับการรับรองตามมาตรฐานสากล

  • ห้องผ่าตัดสำหรับการผ่าตัดที่ใช้ “ยาชาเฉพาะที่หรือกลุ่มยาระงับประสาท”

    • ศัลยแพทย์ตกแต่งสามารถดำเนินการในสถานพยาบาลคลินิกเฉพาะทางศัลยกรรมตกแต่ง หรือโรงพยาบาลที่ได้รับการรับรองตามมาตรฐานสากล

    • มีเลขที่ใบอนุญาตสำหรับสถานประกอบการคลินิกเฉพาะทางศัลยกรรมตกแต่งจากสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดและแพทยสภา

    • มีใบอนุญาตสำหรับการขอวัตถุออกฤทธิ์ชนิดพิเศษ เช่น ยาระงับประสาทเพื่อบรรเทาอาการเจ็บปวด

    • ทีมศัลยแพทย์ตกแต่งและเจ้าหน้าที่มีประสบการณ์ ทักษะความรู้ความชำนาญการใช้งานห้องผ่าตัดศัลยกรรม

    • มีเครื่องมืออุปกรณ์ผ่าตัดที่ปลอดภัยและได้มาตรฐาน พร้อมทั้งมีการตรวจสอบประสิทธิภาพการทำให้ปราศจากเชื้อ (Monitoring of Sterilization) โดยใช้อุปกรณ์ชี้วัดทางเคมีภายในเพื่อให้มั่นใจคุณภาพว่าปราศจากเชื้อจริง

    • ในห้องผ่าตัดมีระบบระบายอากาศและทำความสะอาดทุกครั้งหลังการใช้ห้องผ่าตัด

    • การจัดเก็บเครื่องมือและอุปกรณ์ผ่าตัดอยู่ในที่ที่มิดชิดปลอดภัย มีอุปกรณ์ห่อหุ้มเพื่อป้องกันเชื้อโรคและความชื้น

  • ห้องผ่าตัดสำหรับการผ่าตัดที่ใช้ “การดมยาหรือทำให้สลบ”

    • ศัลยแพทย์ตกแต่งดำเนินการในโรงพยาบาลที่ได้รับการรับรองความปลอดภัยตามมาตรฐานสากลเท่านั้น

    • ห้องผ่าตัดและหลักการทำให้ปราศจากเชื้อต้องเป็นไปตามมาตรฐานของโรงพยาบาล

    • อยู่ภายใต้การควบคุมดูแลของวิสัญญีแพทย์ตลอดการผ่าตัด

  

ข้อดีของห้องผ่าตัดและสถานพยาบาลที่ได้รับการรับรองมาตรฐานสากล

  • ลดอัตราการเกิดภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรงจากการผ่าตัด

  • ลดอัตราการสูญเสียและทุพพลภาพจากการผ่าตัด

  • มีเจ้าหน้าที่ที่มีประสบการณ์คอยดูแลอย่างใกล้ชิด

  • มีอุปกรณ์ช่วยชีวิตและแผนรองรับสถานการณ์ฉุกเฉิน

สถานภาพสถานพยาบาลคลินิกเฉพาะทางศัลยกรรมตกแต่งที่ถูกต้องตามกฎหมาย

  • มีเลขที่ใบอนุญาตสถานประกอบการคลินิกเฉพาะทางศัลยกรรมตกแต่ง

  • มีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพหรือใบประกอบโรคศิลปะ

  • มีหนังสืออนุมัติ หรือหนังสือรับรอง หรือวุฒิบัตร สำหรับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางศัลยกรรมตกแต่ง

  • มีคำประกาศสิทธิของผู้ป่วย

  • มีป้ายสอบถามค่ารักษาพยาบาล

 
 

ดูแลร่างกายให้พร้อมก่อนและหลังการผ่าตัด

คำแนะนำก่อนและหลังการผ่าตัด

  1. งดสูบบุหรี่หรือเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ ทุกชนิดก่อนการผ่าตัดอย่างน้อย 1 สัปดาห์ และงดหลังการผ่าตัด 3-4 สัปดาห์

  2. งดอาหารเสริม สมุนไพร และอาหารแสลงประเภทของหมักดอง ปลาร้า อาหารทะเล อาหารรสจัด ก่อนการผ่าตัดอย่างน้อย 1-2 สัปดาห์ และงดหลังการผ่าตัด 4 สัปดาห์

  3. งดยาแก้ปวดและลดการอักเสบของกล้ามเนื้อ เช่น ยากลุ่มแอสไพริน (Aspirin) ยากลุ่มบรูเฟ่น (Brufen) อาหารเสริมในกลุ่มโสม ไขมันปลา น้ำมันมะพร้าว หรือยาที่มีผลต่อการแข็งตัวของหลอดเลือด ก่อนการผ่าตัด 2 สัปดาห์ และงดหลังการผ่าตัด 2 สัปดาห์

  4. หากมีประวัติแพ้ยา โรคประจำตัว หรือประวัติการผ่าตัด ควรแจ้งให้แพทย์หรือเจ้าหน้าที่ทราบล่วงหน้า

  5. หลีกเลี่ยงการมีประจำเดือนก่อนเข้ารับการผ่าตัด

  6. กรณีที่มีสิวขึ้นบริเวณที่จะทำการผ่าตัดโปรดแจ้งให้แพทย์ทราบ

  7. กำหนดวันหยุดสำหรับระยะเวลาในการพักฟื้น และการนัดติดตามผล

  8. งดแต่งหน้า ถอดคอนแทคเลนส์ และล้างหน้าให้สะอาด

  9. รับประทานยาตรงเวลาให้ครบตามแพทย์สั่ง

  10. หากมีข้อสงสัยหรือผิดปกติอย่านิ่งนอนใจควรรีบแจ้งแพทย์ให้ทราบ

  11. การตัดไหมหรือติดตามผล ให้มาตามวันและเวลานัดที่แพทย์ระบุ

  12. งดออกกำลังกายหรือทำงานที่ใช้แรงมากช่วง 6 สัปดาห์แรกหลังการผ่าตัด

  13. หากผู้ป่วยมีความกังวลใจหรือมีข้อสงสัย ควรติดต่อศัลยแพทย์ตกแต่งหรือเจ้าหน้าที่ก่อนถึงวันนัดหมาย

 
 

ตระหนักถึงความปลอดภัยในการทำศัลยกรรม

การตัดสินใจทำศัลยกรรมเป็นความคิดเห็นและความพึงพอใจเฉพาะบุคคล ดังนั้นศัลยแพทย์ตกแต่งจำเป็นต้องอธิบายรายละเอียดของกระบวนการผ่าตัด รวมถึงผลข้างเคียงและภาวะแทรกซ้อนที่เกี่ยวข้องกับการผ่าตัด

หากผู้เข้ารับการผ่าตัดมีความกังวลใจหรือข้อสงสัยต้องกล้าที่จะตั้งคำถามกับศัลยแพทย์ตกแต่ง เพื่อประโยชน์และความปลอดภัยของตัวท่านเอง

ตัวอย่างการตั้งคำถามเมื่อพบศัลยแพทย์ตกแต่ง

  • คุณหมอได้รับวุฒิบัตรผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางสาขาวิชาศัลยศาสตร์ตกแต่งหรือไม่?

  • คุณหมอเป็นสมาชิกสมาคมศัลยแพทย์ตกแต่งแห่งประเทศไทยหรือไม่?

  • คุณหมอได้รับการฝึกอบรมเพื่อเป็นแพทย์ประจำบ้านหลักสูตรสาขาวิชาศัลยศาสตร์ตกแต่งจากสถาบันใด?

  • คุณหมอมีประสบการณ์ด้านศัลยกรรมตกแต่งมาเป็นเวลากี่ปี?

  • คุณหมอได้รับสิทธิ์ในการใช้ห้องผ่าตัดของโรงพยาบาลรัฐหรือเอกชน เพื่อทำศัลยกรรมเสริมความงามและเสริมสร้างความบกพร่องหรือไม่?

  • (จากคำถามก่อนหน้านี้) หากได้รับสิทธิ์นั้น สามารถทำที่โรงพยาบาลใดได้บ้าง?

  • คุณหมอสามารถอธิบายขั้นตอนการทำศัลยกรรมอย่างละเอียดให้ได้หรือไม่? อย่างไร?

  • สาเหตุของความเสี่ยงและภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นจากการผ่าตัดมีอะไรบ้าง?

  • หากทำศัลยกรรมไปแล้วไม่พอใจหรือมีปัญหาหลังการผ่าตัดต้องทำอย่างไร?

  • คุณหมอมีภาพถ่ายคนไข้ศัลยกรรมก่อนและหลังการผ่าตัดหรือไม่? (เพื่อดูตัวอย่างภาพกรณีศึกษา)